مصرف اقلام خوراکی ، آرایشی و بهداشتی و دارویی و تجهیزات پزشکی و .... سالم و معتبر یکی از بزرگترین و مهمترین دغدغه های فکری جامعه امروز کشورمان میباشد.با این حال چون بخش زیادی از این اقلام وارداتی و گاهی قاچاقی وارد کشورمان میشود و چون این اقلام با سلامت افراد،مالی و روحی افراد رابطه مستقیم دارد و با فرهنگ سازی مردم ومشارکت پرشور مردم در مبارزه با قاچاق این اقلام کنترل و نظارت به عهده سازمان های ذیربط مانند سازمان غذا و دارو از محل تولید ،حمل و نقل تا عرضه این اقلام از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
برچسب اصالت کالا که به اسم برچسب زرد نیز معروف است و سازمان غذا و دارو ابتدا این برچسب را برروی انواع مکمل هاو داروها امتحان کرد و بعد از این که این طرح با موفقیت به پایان رسید در مرحله بعد این برچسب رابر روی محصولات و کالاهای وارداتی مانند لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی آغاز کرد.
بخاطر همین موضوع برای اینکه افراد بدانند آیا این اقلام سالم میباشدیا خیر وجود برچسب اصالت این اقلام برای افراد مهم میباشد.
به همین خاطر سازمان غذا و دارو بر روی تمام اقلام وارداتی و تولیدی اعم از (خوراکی،آرایشی و بهداشتی ، تجهیزات پزشکی و .........) نصب برچسب اصالت کالا را اجباری دانسته است.
انواع برچسب های ارائه شده از سوی سازمان غذا و دارو از اول تاکنون عبارتند از:
1-برچسب شبنم 2- برچسب اصالت 3- برچسب ردیابی و رهگیری اصالت
در برچسب ردیابی ، رهگیری و کنترل اصالت از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که شامل:
1-شناسه تجاری فرآورده(GTIN )
اقلام تجاری دارای 14 رقم با طول ثابت میباشد و باید از استانداردهای جهانی GS1 پیروی و صادر شده است
2-شناسه ردیابی،رهگیری(UID )
این شناسه دارای 20 رقم با طول ثابت میباشد و منحصر به فرد است و نباید این شناسه برروی کالای دیگرباشد(غیرتکراری نباشد)
3-شناسه سری ساخت(BATCH NAMBER )
4- تاریخ انقضاء (EXP DATE )
5-شناسه اصالت
این شناسه 16 رقمی میباشد و مانند شناسه ردیابی باید مخصوص یک کالا یا محصول باشد و از طریق یک لایه طوسی رنگ پوشانده شده و هر مصرف کننده ای بخواهد بداند محصول یا کالا دارای اصالت است یا خیر لایه طوسی رنگ را پاک کند میتواند شناسه اصالت را ملحظه کند
برچسب اصالت باید به نحوی باشد که مورد تایید سازمان غذا و دارو باشد و باید بر روی تمام محصولات و کالا باشد که مصرف کننده قادر باشد اصالت محصول و کالا را بررسی کند و سپس مصرف کننده مصرف کننده مطمئن شد کالا یا خدمت اصالت دارد با اطمینان محصول یا کالا را خریداری کند.
انواع قوانین مربوط به قاچاق کالا:
در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز(ماده 56) آمده است اگر کالا و محصول بصورت قاچاق وارد کشور شود و مورد تایید سازمان غذا و دارو قرارنگیرد و برچسب اصالت نداشته باشد طبق آیین نامه محصولات و کالاها مصادره و توسط ستاد مبارزه با قاچاق و دارو معدوم خواهند شد.
در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز(ماده 33) آمده است در صورت جعل برچسب اصالت و شناسه کالا و رهگیری بسته به میزان قاچاق کالا محکوم به حبس 1-10 سال و پرداخت 2-5 برابر ارزش ریالی کالا قاچاق شده میشوند.
برچسب اصالت باید دارای مشخصات ذیل باشد:
1-دارای آرم سازمان غذا و دارو باشد.
2-عبارت وزارت بهداشت،درمان آموزش پزشکی و سازمان غذا و دارو قید شده باشد.
3-بارکد 16 رقمی که به وسیله یک لایه طوسی رنگ (اسکرچ) پوشانده شده که با پاک کردن این لایه طوسی رنگ بارکد نمایش داده میشود که فقط متعلق به یک محصول یا کالا است.
4-برچسب اصالت یک بارکد دوبعدی دارد که مختص هرکالا یا محصول میباشد.
5-شماره پیام کوتاه(sms ) ، تلفن گویا و سایت الکترونیکی هم بر روی برچسب اصالت قید شده است.
درج برچسب اصالت کالا برروی پنج گروه : 1- تجهیزات و مواد دندانپزشکی 2- ملزومات آزمایشگاهی 3- تجهیزات و مواد دندانپزشکی و عرضه شده در داروخانه 4- ملزومات پزشکی نازایی 5- ایمپلنت ارتوپدی از سوی سازمان غذا و دارو اجباری میباشد. بدلیل اینکه این پنج گروه رابطه مستقیم با سلامت افراد جامعه را دارد.
برچسب اصالت در سایزهای زیر موجود میباشد:
1-سایز 40*20 کاغذی
2-سایز 40*40 تلفیقی
3-سایز 50*40 تلفیقی
4-سایز 60*40 تلفیقی
5-سایز 40*10 کاغذی
لیبل تلفیقی:
با توجه به اینکه بسیاری از شرکتهای بازرگانی که واردکننده کالا و محصولات آرایشی و بهداشتی هستند درخواستی به سازمان غذا و دارو ارسال کرده اند مبنی بر اینکه برچسب های فارسی نویس حاوی مشخصات کالاو محصولات و برچسب رهگیری و کنترل اصالت ادغام شوند سپس سازمان غذا و دارو در تاریخ 27/05/94 مجوز ادغام این دو برچسب را در یک لیبل اصالت را اعلام نموده اند.
سایز استاندارد و مورد قبول سازمان غذا و دارو سایز 40*20 میباشد ولی شرکتهایی که اجناس یا کالای با سایز کوچکتری دارند باید سایز 40*10 را استفاده کنند.
برای چاپ لیبل اصالت کالا و اجناس داشتن اطلاعاتی مانند: نام کالا ،تعداد فراورده به ازای هر IRC ، تاریخ تولید و انقضاء ، پروانه بهداشتی یا IRC ،سری ساخت یا LOT Number مورد نیاز است.
میدانیم که در بازار ایران افراد متقلبی وجود دارد که اجناس فیک ، قاچاق و ..... را وارد میکنند و اقلام تاریخ گذشته را دستکاری میکنند و در بازار با قیمت ارزانتر از اجناس اصلی عرضه میکنند و مصرف کننده بدون آنکه متوجه این تغییرات شود و با توجه به قیمت پایین اجناس آن را خریداری و مصرف میکند و گاه با عوارض جبران ناپذیری مواجه میشود.
حال این سوال پیش می آید که اجناس اصل و فیک را از کجا تشخیص دهیم؟
سازمان غذا و دارو که زیر نظر وزارت بهداشت است چند وقتی است که سامانه پیامکی ایجاد کرده است که میتوان شماره UID که شامل 20 رقم میباشد که بر روی برچسب اصالت است را به سرشماره 200008822 ارسال و یا از طریق سایت این سازمان به نشانی TTAC.IR یا از طریق تلفن ثابت به شماره 0216185 تماس حاصل فرمائید.حتما دقت فرمائید برچسب اصالت برروی کالاها وجود داشته باشد و اگر محصول و کالا خارجی باشد باید کد کالا را فقط به سرشماره 200008822 ارسال فرمایید و یک پیام کوتاه حاوی تاییدیه کالا ارسال میشود که آیا کالای مورد نظر اصالت دارد یا خیر.
حال نحوه ثبت سفارش برچسب یا لیبل اصالت به روشهای زیر امکان پذیر میباشد:
ابتدا فایل سفارش را از مشتری دریافت میکنیم،سپس فایل دریافتی از مشتری را به تولید کد تبدیل میکنیم،سپس کد تولید را به فایل xml (تحت وب) را تولید میکنیم،مشتری کد xml را به سازمان غذا و دارو ارسال میکند، در صورت تایید مشتری فایل تایید شده را برای شرکت ارسال میکند ، تاییدیه چاپ را از سایت دریافت میکنیم و در آخر لیبل(برچسب) اصالت را چاپ میکنیم و برای مشتری ارسال میشود.